งานเขียนนี้ คือ บันทึกการเรียนรู้ส่วนหนึ่ง จากการเข้าร่วมเรียนรู้ในโปรแกรม IDG Ambassador
มิติที่ 5: การลงมือทำ (Acting)
การลงมือทำ - ส่งเสริมการเปลี่ยนแปลง (Acting - Enabling change) คุณลักษณะต่าง ๆ เช่น ความกล้าและความมองโลกในแง่ดี ช่วยให้เรามีความเป็นเจ้าของชีวิตอย่างแท้จริง หลุดออกจากรูปแบบเดิม ๆ สร้างสรรค์ความคิดใหม่ และลงมือทำอย่างต่อเนื่องในช่วงเวลาแห่งความไม่แน่นอน
เรามักจะมองว่าทักษะอย่างความกล้าหาญ ความคิดสร้างสรรค์ การมองโลกในแง่ดี และความพากเพียร เป็นทักษะส่วนบุคคล แต่แท้จริงแล้ว ทักษะเหล่านี้มีลักษณะที่เป็นแบบรวมหมู่ (Collective) มากกว่า ซึ่งหมายความว่าสภาพแวดล้อมและบริบทโดยรอบต่างหากที่ส่งเสริมหรืออนุญาตให้เราได้ฝึกฝนและพัฒนาทักษะเหล่านี้
มิตินี้ประกอบด้วยทักษะสำคัญ 4 ประการ:
1. ความกล้าหาญ (Courage):
ความกล้าหาญ – ความสามารถในการยืนหยัดเพื่อคุณค่า ตัดสินใจ และลงมือทำอย่างเด็ดขาด และหากจำเป็น ยังกล้าที่จะท้าทายและเปลี่ยนแปลงโครงสร้างและมุมมองที่มีอยู่เดิม
-
- เป็นทักษะที่มักถูกมองว่าเป็นเรื่องส่วนบุคคล แต่แหล่งข้อมูลชี้ว่าบริบทและวัฒนธรรมรอบข้างมีผลอย่างมากต่อความสามารถของแต่ละบุคคลที่จะแสดงความกล้าหาญ
- มีการยกตัวอย่างของ โรซา พาร์คส์ (Rosa Parks) นักเคลื่อนไหวชาวอเมริกัน ผู้เข้ารับการฝึกอบรมและไตร่ตรองถึงทักษะความกล้าหาญและการไม่เชื่อฟังทางแพ่งเพียงไม่กี่สัปดาห์ก่อนที่เธอจะปฏิเสธที่จะลุกจากที่นั่ง
- ผู้นำที่ดีมักจะกระตุ้นให้ผู้อื่นมีความกล้าหาญ โดยการบอกว่า "ลองดูสิ" และหากผิดพลาด ผู้นำจะรับผิดชอบเอง แต่หากสำเร็จ ผู้นำจะให้เครดิตแก่ผู้อื่น สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าวัฒนธรรมที่เราอยู่มีผลต่อความสามารถในการแสดงความกล้าหาญของกันและกัน
2. ความคิดสร้างสรรค์ (Creativity):
ความคิดสร้างสรรค์ – ความสามารถในการสร้างและพัฒนาความคิดใหม่ ๆ นวัตกรรม และความเต็มใจที่จะทลายรูปแบบเดิม ๆ
-
- สำหรับผู้บรรยาย การใช้การคิดเชิงระนาบ (lateral thinking) หรือ หมวกแห่งการคิดของเอ็ดเวิร์ด เดอ โบโน (Edward de Bono's thinking hats) มีประโยชน์อย่างมากในการช่วยให้ทีมมีความคิดสร้างสรรค์
- แนวทางนี้จะหลีกเลี่ยงการปะทะกันของแนวคิด แต่เน้นการคิดแบบคู่ขนาน โดยให้แต่ละคนพยายามระดมความคิดเกี่ยวกับข้อเสีย ความเสี่ยง หรือทางเลือกต่างๆ
- จากนั้น ทีมจะพิจารณาภาพรวมทั้งหมดร่วมกัน มีวิธีง่ายๆ และโครงสร้างที่ช่วยเสริมสร้างและเรียนรู้การเพิ่มพูนทักษะเหล่านี้ได้ทั้งในระดับบุคคลและกลุ่ม
3. การมองโลกในแง่ดี (Optimism):
การมองโลกในแง่ดี – ความสามารถในการรักษาและสื่อสารความหวัง ทัศนคติเชิงบวก และความมั่นใจในความเป็นไปได้ของการเปลี่ยนแปลงที่มีความหมาย
-
- แม้โลกจะวุ่นวาย แต่เราจำเป็นต้องมองโลกในแง่ดีเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงที่เราต้องการ
- มาร์ติน เซลิกแมน (Martin Seligman) ซึ่งอาจเป็นบิดาแห่งจิตวิทยาเชิงบวก ได้ใช้ชีวิตศึกษาเรื่อง การมองโลกในแง่ดีที่เรียนรู้ได้ (learned optimism)
- เพื่อที่จะเป็นผู้ที่มองโลกในแง่ดีได้ดีขึ้น เราจำเป็นต้องเข้าใจการมองโลกในแง่ร้าย เมื่อเราสูญเสียความหวัง และเมื่อเราไม่ทำอะไรเลยเกี่ยวกับเรื่องต่างๆ ที่เกิดขึ้น
- การทำงานเพื่อต่อต้านการมองโลกในแง่ร้ายมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความเป็นอยู่ที่ดี การนอนหลับ และความสามารถในการร่วมมือกับผู้อื่นและเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆ
4. ความพากเพียร (Perseverance):
ความมุ่งมั่นอย่างต่อเนื่อง – ความสามารถในการรักษาความตั้งใจและมีความอดทน แม้ความพยายามจะใช้เวลานานกว่าจะเห็นผล
- ทักษะนี้เกี่ยวข้องกับการ ไม่ยอมแพ้ แม้ว่าสิ่งต่างๆ จะต้องใช้เวลานานก็ตาม
- ในชุดเครื่องมือของ Inner Development Goals มีแบบฝึกหัดง่ายๆ ที่เรียกว่า WOOP (Wish, Outcome, Obstacles, Plan):
- Wish (ความปรารถนา): พิจารณาความปรารถนาและวัตถุประสงค์ที่ต้องการบรรลุ
- Outcome (ผลลัพธ์): จินตนาการถึงผลลัพธ์เชิงบวกของการริเริ่มหรือโครงการนั้นๆ
- Obstacles (อุปสรรค): พิจารณาอุปสรรคที่อาจเกิดขึ้น และสิ่งที่ต้องการหลีกเลี่ยง
- Plan (แผน): วางแผนว่าจะทำอย่างไรเพื่อหลีกเลี่ยงกับดักหรือปัญหาเหล่านั้น และที่สำคัญคือกล้าที่จะมองอย่างมีสติและอาจเขียนสิ่งที่จะเกิดขึ้นหากสิ่งที่ไม่ต้องการกลับกลายเป็นจริง จะจัดการกับสถานการณ์นั้นได้อย่างไร
- แบบฝึกหัดนี้ช่วยให้เราไม่ต้องอยู่กับความกลัวหรือความกังวลตลอดเวลา แต่มีกลยุทธ์ว่าควรทำอย่างไรเพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยง และหากความเสี่ยงเหล่านั้นยังคงเกิดขึ้น จะเผชิญหน้ากับมันได้อย่างไร
- การฝึกฝนความคิดง่ายๆ เหล่านี้ช่วยให้เราพัฒนาทักษะเหล่านี้ได้ดีขึ้น และสามารถผลักดันการเปลี่ยนแปลงที่เราต้องการเห็น และคงอยู่กับโครงการหรือความคิดริเริ่มที่สำคัญในระยะยาว
การพัฒนาทักษะเหล่านี้ในมิติ "การลงมือทำ" เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงที่จำเป็นเพื่อรับมือกับความท้าทายระดับโลกและบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน